Asgari ücretli çalışma oranları oldukça üzücü bir hal almış durumda, ülkemiz başta olmak üzere neredeyse çalışanların çoğunluğu asgari ücrete mahkum edilmiş durumda. Aslında asgari ücret verilebilecek en düşük ücret anlamına gelmekte ancak patronlar verebilecekleri en düşük ücreti ödemekte ve halk giderek yoksullaştırılmaktadır.
Asgari ücretle çalışma oranı olarak Türkiye birinci sıradadır. En kötüsü de hayat pahalılığı, enflasyon olarak da birinci sıradayız. Bu durum herkesi gün geçtikçe yoksullaştırmakta ve geleceğimiz yok edilmektedir.
Avrupa genelinde çalışma hayatı, ülkeler arasındaki ekonomik şartlar, sektörel farklılıklar ve sosyal politikalar çerçevesinde büyük çeşitlilik göstermektedir. Bu çeşitliliğin en belirgin örneklerinden biri de asgari ücretle çalışan bireylerin oranıdır. Avrupa Birliği (AB) ülkelerinde bu oran, genel olarak %3 ile %10 arasında değişmekteyken, bazı ülkelerde bu oran daha yüksek seviyelere çıkabilmektedir.
Asgari Ücretle Çalışan Oranlarının Ülkelere Göre Dağılımı
▪️Türkiye %57
▪️Romanya %21
▪️Polonya %17
▪️Bulgaristan %14
▪️Litvanya %13
▪️Hırvatistan %10
▪️AB ortalaması %9
▪️Almanya %6
▪️Hollanda %3
AB ülkelerinde asgari ücretle çalışan bireylerin oranı ekonomiden ekonomiye farklılık gösterir. Almanya’da bu oran yaklaşık %6 olarak kayıt altına alınmışken, Romanya gibi daha düşük gelir seviyesine sahip ülkelerde oran %21’e kadar çıkabilmektedir. Polonya (%17), Bulgaristan (%14) ve Litvanya (%13) gibi Orta ve Doğu Avrupa ülkelerinde de benzer şekilde yüksek oranlar görülmektedir.
Batı Avrupa ülkelerinde ise oranlar genellikle daha düşüktür. Bu durum, daha iyi organize olmuş çalışan hakları ve ücret politikaları ile açıklanabilir. Ancak sektörel farklılıklar nedeniyle turizm, tarım veya perakende gibi düşük maaşlı işlerin yoğun olduğu alanlarda bu oranlarda artış görülebilir.
Türkiye ile Kıyaslama
Türkiye’de asgari ücretli çalışanların oranı %40 ile %57 arasında değişerek Avrupa Birliği ortalamasının çok üzerindedir. Bu durum, hem ekonomik yapının hem de çalışanları koruyucu sosyal politikaların yetersizliğinin bir sonucu olarak görülebilir. Özellikle küçük ve orta büyüklükteki işletmelerde (KOBİ’ler) çalışanların çoğu, asgari ücret seviyesinde çalışmaktadır.
Asgari Ücretli Çalışmanın Toplum Üzerindeki Etkileri
Asgari ücretle çalışan bireylerin toplumsal etkileri çeşitlidir. Düşük gelir seviyesi, bireylerin tüketim kapasitesini azaltırken, ekonomik büyümeye de olumsuz yansımaktadır. Bununla birlikte, düşük maaşların yaygın olduğu ülkelerde gelir eşitsizliği, sosyal hareketlilik ve yaşam kalitesi sorunları daha belirgin hale gelmektedir.